Inclusieve palliatieve zorg in de wijk
Geschreven door Sanna Yaseen, onderzoeker bij lectoraat Betrokken Wetenschap.
In de wijk Hoge Vucht werken zorgprofessionals, bewoners en betrokken organisaties samen aan betere palliatieve zorg voor mensen met een migratieachtergrond. Binnen de leerwerkplaats Léven tot het einde staat het leren van en met elkaar centraal. Tijdens de derde bijeenkomst, die plaatsvond in april 2025, verdiepten de deelnemers zich in drie thema’s: deskundigheidsbevordering in de wijk, community care en ondersteuning voor inwoners en naasten. De gesprekken leverden nieuwe inzichten, initiatieven en verbindingen op.
Er is nog te weinig afstemming in de palliatieve zorg voor mensen met een migratieachtergrond. Hierdoor worden hun specifieke behoeften en die van hun naasten onvoldoende meegenomen. Om deze reden zijn we april 2025 in Breda gestart met leerwerkplaatsbijeenkomsten Léven tot het einde van Agora en Movisie. Onlangs kwamen we voor de derde keer samen in woonzorgcentrum Raffy om te werken aan optimale zorg in de wijk Hoge Vucht. De evaluaties van de eerdere bijeenkomsten geven weer dat de bijeenkomsten positief en enthousiast worden ontvangen. Naast bekende gezichten, zijn er dit keer vier nieuwe deelnemers aangeschoven. Daar gaat het ook om bij onze bijeenkomsten: iedereen, ongeacht discipline en achtergrond, mag vanuit de expertise, ervaring en rol in de wijk een aandeel leveren om de ambitie van het project SAMEN waar te maken. We hebben al drie bijeenkomsten achter de rug en nog drie bijeenkomsten te gaan.
De avond stond in het teken van verdere verdieping. Na een korte terugblik hebben de deelnemers zich over drie groepen verdeeld om zich te buigen over één van de drie thema’s die uit de laatste brainstormsessie zijn ontstaan: deskundigheidsbevordering in de wijk, community care en ondersteuning voor inwoners en naasten in de wijk. Deze thema’s zijn voortgekomen uit de wijkverkenning en de brainstormsessie van de laatste keer. Ik koos er deze avond voor om langs de verschillende groepen te lopen en te horen hoe de gesprekken verliepen.
Het viel me op dat de nieuwe groepssamenstellingen ruimte boden voor het ontstaan van nieuwe verbindingen. Iedere groep kende een eigen ontwikkeling. Bij de ene groep, die eerst de tijd nam om kennis te maken en gezamenlijk de doelen scherp te stellen, ontstond een gedeelde visie: ‘Nodig de mensen niet uit, maar zoek ze op.’ Een andere groep kwam al snel met concrete ideeën voor buddyzorg, een markt én een podium, waarbij de zorgvrager en hun mantelzorgers centraal staan: ‘Haal de mensen uit hun isolement.
Verderop gingen de agenda’s open en ontstonden er plannen voor een traditioneel ontbijt met voorlichting in de wijk: ‘We willen ze ook graag verwennen’. Naast unanieme ideeën was er ook ruimte voor vragen en discussie, zoals
- Hoe doen jullie dat?
- Wanneer is iemand een sleutelfiguur dan?
- Maar wat willen we hiermee nou eigenlijk bereiken?
- Hoe komt het dat de gemeente niet weet dat een initiatief in de wijk bestaat?
- Hoe kunnen we deze activiteit blijven voortzetten?
- Wie voert het uit? En wat is onze rol daarbij?
Er was een positieve energie en de tijd vloog voorbij. Enerzijds merk ik op dat de deelnemers verandering willen en gemotiveerd zijn om hier echt iets mee te doen in de wijk. Toch lijkt het ook lastig om goed naar elkaar te blijven luisteren en het écht samen te doen. De avond werd afgesloten met huiswerk: de groepjes zijn uitgenodigd om alle creativiteit om te zetten in heldere, concrete stappen en deze bij de volgende bijeenkomst te delen. Deze nieuwe samenwerkingen markeren tegelijk het begin van een experiment. Een ruimte waarin falen mag en leren centraal staat.
Gelukkig is er ruimte om te experimenteren. We zitten al halverwege de leerwerkplaatsbijeenkomsten en ik vraag me af of we elkaar al goed genoeg kennen om samen te werken of dat hier toch meer tijd voor nodig is. Volgens de ladder van samenwerken, één van de methodieken waar de leerwerkplaats op is gebaseerd, wordt duurzame samenwerking bereikt nadat je elkaar kent, begrijpt, waardeert en vertrouwt. Als ik terugkijk op de avond hebben de deelnemers vooral de tijd genomen om elkaar nóg beter te leren kennen, begrijpen en waarderen. Er zijn nieuwe verbindingen gelegd, verwachtingen gedeeld, telefoonnummers en gegevens uitgewisseld, en zelfs al groepsgesprekken aangemaakt op Whatsapp. Ik ben hoopvol benieuwd welke richting de experimenten gaan uitrollen.
We gaan verder op 6 november!